Moka

Trong những ngày gần đây, một tin vui đối với người làm cà phê Lâm Đồng vì là lần đầu tiên cà phê arabica của Đà Lạt được hãng Starbucks của Mỹ đưa vào chuỗi cửa hàng buôn bán cà phê nổi tiếng của hãng này.

[divider]

Xem thêm: Cung cấp cà phê Robusta, Culi, Arabica

Trước đó, Starbucks chỉ chọn 6 loại cà phê của 6 quốc gia cà phê nổi tiếng của thế giới để kinh doanh là Brazil, Colombia, Guatemala, Rwanda, Kenya và Indonesia. Như vậy, việc lần đầu tiên cà phê arabica của Việt Nam được xếp vào dòng sản phẩm cao cấp của thế giới quả xứng đáng là một tin vui.

Starbucks là hệ thống cà phê lớn nhất thế giới với hơn 21500 cửa hàng trên 56 quốc gia. Hy vọng là hãng này sẽ mở nhà máy chế biến ở Đà Lạt để cung cấp cho toàn thế giới.

Nếu bạn vào quán Starbuck trên khắp thế giới, hàng ngày có một loại cà phê được giới thiệu, giá rẻ (ở VN khoảng 50 nghìn, ly rất to, pha loãng kiểu Americano gọi là Coffee of the day, các bạn ghé gọi thử, uống không mất ngủ). Coffee of the day thường giới thiệu loại single-origin (tức cà phê nguyên chất) của Indonesia, của Kenya, của Rwanda, của Brazil, của Colombia, của Guatemala, và của Đà Lạt.

Moka Cầu Đất đã lọt vào chuỗi cung ứng của Stackbucks

Cà phê moka Cầu Đất (Đà Lạt, Lâm Đồng) từng nổi tiếng ở Pháp hơn 100 năm trước với nhãn hiệu “Arabica du Tonkin”. Moka là dòng cà phê thuộc giống arabica được người Pháp đưa sang Việt Nam trồng ở Cầu Đất từ hơn trăm năm trước; và hiện nay, chỉ duy nhất Cầu Đất là nơi còn sót lại một vài vườn cà phê moka hiếm hoi.

Nói về cà phê arbica, trong 4 dòng chính trên thế giới, Việt Nam hiện đang trồng chủ yếu dòng catimo, cùng đó là dòng moka (rất hiếm ở Cầu Đất hiện nay). Trong 150.000ha cà phê hiện có của Lâm Đồng hiện nay, diện tích cà phê arabica (catimo) chiếm khoảng 10%, được trồng chủ yếu ở Đà Lạt và một vài vùng phụ cận. Đáng lưu ý, arabica của Lâm Đồng hiện đang được xếp vào vị trí số một của cả nước về chất lượng (sau arabica Cầu Đất của Lâm Đồng là arbica Quảng Trị và arbica Tây Bắc). Như vậy, Lâm Đồng là địa phương có ưu thế rất lớn so với các địa phương khác trong cả nước (mặc dầu về diện tích cà phê chỉ xếp vào hàng thứ hai, đứng sau Đắc Lắc) về cà phê arabia – dòng cà phê vừa được Starbucks chọn làm một trong 6 sản phẩm cao cấp đưa vào chuỗi kinh doanh.

Tuy nhiên, xét về “cục diện” cà phê toàn thế giới thì cà phê arabica của Việt Nam lại… không là gì cả, nhất là so với các quốc gia nổi tiếng cà phê arbica như Brazil, Indonesia… Lý do vì sao Starbucks chỉ chọn cà phê “arabica Đà Lạt” chứ không chọn “arabica Việt Nam” đưa vào kinh doanh phần nào là minh chứng cho nhận định “không là gì cả” này. Và, điều đáng quan tâm: Thế mạnh của arabica Đà Lạt mà dường như các quốc gia cà phê nổi tiếng trên thế giới (kể cả Brazil, Indonesia…) không có được đó là cà phê moka Cầu Đất.

Moka Cầu Đất được xem bà hoàng của các loại cà phê nhờ hương thơm quyến rũ và vị ngon quân bình, mượt-mà, lưu luyến cách đặc biệt của nó. Có điều khá đáng tiếc là nhiều hộ nông dân do tác động của kinh tế thị trường, chưa có đủ tâm huyết bảo tồn giống Arabica Bourbon nên khi thấy các giống Catimor có năng suất cao, dễ trồng, đem đến nhiều lợi nhuận kinh tế, đã trồng thế vào sau khi chặt bỏ khá nhiều cây Moka. Hiện nay, tuy có nhiều cố gắng khôi phục lại giống cà phê quí nầy, nhưng Moka vẫn còn rất hiếm, và do đó, giá cà phê nhân rất cao.

Dòng moka thuộc giống arabica được người Pháp đưa sang trồng tại Cầu Đất và chỉ duy nhất Cầu Đất từ hơn trăm năm trước bởi nguyên nhân đây là vùng đất hội đủ điều kiện để làm nên “thương hiệu” Arabica du Tonkin tại Pháp cũng từ hơn trăm năm trước.

[facebook][tweet][Google][pinterest][follow id="Username" ][facebook]

[feed url="http://highlandcoffee.com.vn/gia-san-pham-tham-khao/" number="4" ]

Posted by bmt

Moka khởi nguyên là tên của thành phố cảng Mocha ở Yemen. Quay trở lại thời xa xưa, người ta tin rằng trong chuyến đi đầy sóng gió của Giáo sĩ Marco Polo (1254-1324) từ Châu Âu đến với thế giới Ả Rập, đoàn tùy tùng của ông đã buộc phải lên bờ để tiếp thêm lương thực và nước uống tại Ṣūr (thuộc Tyre, Lebanon ngày nay), bởi thuyền của ông đã không được cung cấp đủ chỗ chứa nhiều nhu yếu phẩm trên tàu.

Trên thị trường nơi đây Polo nhận thấy một người Yemen mang cà phê từ Mocha đến bán, ông đã mua một số và trở về Châu Âu với cùng nhiều thứ hàng hóa khác. Tuy nhiên hạt cà phê Mocha vẫn chưa được biết đến rộng rãi ở Châu Âu vào thời ấy mà phải đợi cho đến thế kỷ 17

Trong khoảng năm 1595 một Giáo sỹ Dòng Tên là Pedro Páez, được cho là người đầu tiên nếm thử cái vị cà phê Mocha nổi tiếng ấy, thuật ngữ “Cà phê Mocha” liên kết với cái tên Socola và biến thành hỗn hợp Coffee-Chocolate thì đúng là một kết quả của sự ảnh hưởng từ Châu Âu, chứ người dân Mocha không trồng mà cũng chẳng nhập Socola. Nhờ vị trí đặc biệt như nằm ngay trong cái miệng của Biển Đỏ, mà thành phố cảng Mocha thời ấy nhộn nhịp bởi sự giao lưu hàng hóa, nơi ăn ở nghỉ của các đội tàu giữa các nước trong vùng Ấn độ dương – châu Á nối với Lục địa Đen.

Chúng ta đã biết giống cà phê nói chung đã theo chân của đoàn quân viễn chinh Pháp khi vào Việt Nam, vào thế kỷ 19, những nhà Nông học Pháp thời đó thật là tinh tế và nhạy bén khi họ chọn trồng giống cà phê Mocha trên những đồi núi chập chùng của Cao nguyên Lâm Viên, trong cùng một độ vĩ là 12 và độ cao cũng trong tầm 1500-1600m trên mặt biển như chính trên quê hương của hạt Mocha.

Trong suốt vĩ tuyến ngang tầm với Mocha, Yemen và Đà Lạt, Việt nam, không có một nước nào có địa hình với độ cao trong khoảng 1500-1600m để có thể trồng được cà phê Mocha.

Chúng ta thường gặp rất nhiều nơi quảng cáo bán cà phê Moka, nhưng điều trớ trêu là hỏi ngay cả người bán hạt cà phê Moka hình thù chính xác của nó ra làm sao, thì mỗi người sẽ chỉ cho chúng ta mỗi cách nhận diện khác nhau, còn người uống thì phần lớn chỉ biết cà phê Moka thơm ngon qua lời kể của những hoài niệm xưa và nghe nói nổi tiếng hơn các loại khác, chứ thực sự Moka thơm ngon ra làm sao thì có Trời mới tả cho chính xác.

Chưa nói đến hạt cà phê Moka mỗi vùng trên thế giới có thể to nhỏ, tròn méo, nhiều ít khác nhau, chỉ nói riêng tại Việt Nam thôi, thì loại cà phê này hiện còn rất ít tại Đà Lạt, nguyên nhân chính dẫn đến điều này là vì năng suất của cây Moka rất thấp, sức chống chọi với sâu bệnh kém, cành lá thì xác xơ so với loại Catimor cũng là một chủng thuộc Arabica, nhưng to khỏe cho trái nhiều. Vì thế mà người ta loại bỏ dần loại cây Moka bởi khi mà không ai trả tiền thêm cho sự tinh túy thì dĩ nhiên phải “quý hồ đa, bất quý hồ tinh” vậy.

Một số người trồng tại Đà Lạt ngày nay đã có ý thức hơn về sự bảo tồn giống cổ, họ vẫn giữ gìn và để xen cho cây Moka phát triển cùng với giống Catimor, tuy không phải tất cả đều được trả công xứng đáng cho một loài cây có năng suất thấp và dễ bị sâu bệnh này.

Với độ cao bình quân trong khoảng 1500-1600m trên mặt biển, lại nằm trong dãy vĩ độ thích hợp nhất là những điều kiện tối cần và là nơi cư ngụ lý tưởng để những cây Moka phát triển, cho ra những hạt có chất lượng thơm ngon không thua kém bất kỳ một loại cà phê có chất lượng cao nào trên thế giới.

Vào khoảng đầu năm 2000, một Công ty Nhật đã lập một dự án đầu tư cho người Nông dân để thuyết phục họ giữ lại giống cây này để cho Công ty sẽ bao tiêu độc quyền tất cả, tuy nhiên sau đó vì nhiều vấn đề mà dự án này đã không thực hiện được, xem ra cũng không dễ gì để gìn giữ của hiếm mà lịch sử và thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta.